Historie van de kerk

Geschiedenis

Veel is er in de loop van de eeuwen veranderd aan de 13e eeuwse, laatromaanse kruiskerk van Finsterwolde. Zelfs de plek veranderde; door de uitbreiding van de Dollard kwam de kerk aan de rand van het dorp te staan. Volgens 15e eeuwse pastoorzegels is Sint Stephanus de patroonheilige.

De opgang naar de kerk voert door een poort in de vrijstaande klokkentoren naar de ingang aan de westkant. De kerk kreeg haar huidige gedaante in 1586-87, maar in de loop van de tijd is er veel aan veranderd. Men was door de talrijke overstromingen niet in staat het gebouw goed te onderhouden, waardoor men genoodzaakt was het koor en het dwarspand af te breken. De muren van het schip werden vijf meter verlaagd en van nieuwe spitsboogramen voorzien; deze doorsnijden de spaarvelden aan de zuidkant zodanig dat ramen en spaarvelden samen een soort ‘Nonnenkopf’profiel opleveren. Tezelfdertijd werd de kerk voorzien van een driezijdig koor die iets inspringt ten opzichte van het schip, en is op de hoeken voorzien van steunberen. In de zijmuren zijn nog sporen van siermetselwerk te herkennen en op de zolder zitten sporen van een gereduceerd triforium, zoals dat in Woldendorp, Termunten en Bunde nu nog het geval is. Volgens de datum op het fronton, 1852, werd de westgevel ingrijpend hersteld en het hele gebouw gepleisterd. Bij de restauratie in 1970 werden de muren, met uitzondering van de westgevel, ontdaan van de oude pleisterlagen.

Binnen overheersen de kleuren wit – de muren en het plafond – en roodbruin – het orgel (1808) en het meubilair. Het meubilair bestaat uit eikenhouten kerkenbanken en een 19e eeuws doophek. De preekstoel uit 1806 is voorzien van allegorische vrouwenfiguren en de evangelisten. Op de herenbaken is het wapen van de Heddema’s uit Finsterwolde met het jaartal 1813 te vinden; ook de grafkelder is van deze familie, met op de toegang het opschrift: ‘Inganck tot de grafkelder. Obiit Lutgert Ockens den 4 Desember 1751. Obiit Hermannus Heddema den 8 April 1763’. In het koor liggen grafzerken uit de 17e en 18e eeuw.